Inicijativa mladih za ljudska prava uz podršku Švedskog helsinškog komiteta za ljudska prava sprovela je istraživanje o poštovanju Okvirne konvencije za zaštitu nacionalnih manjina Saveta Evrope u osam multietničkih opština i gradova u Srbiji. Na osnovu ovih istraživanja i foruma koji su održani sa predstavnicima lokalnih političkih partija i nevladinih organizacija, YIHR zaključuje da se prava zagarantovana Okvirnom konvencijom ne poštuju u potpunosti ni u jednoj od posmatranih lokalnih sredina.
Najdrastičniji slučaj kršenja Konvencije, ali i domaćeg Zakona o zaštiti prava i sloboda nacionalnih manjina je odbijanje lokalnih vlasti u Priboju da se bosanski jezik proglasi službenim na teritoriji opštine. U opštini Priboj ne postoji ni obrazovanje na bosanskom jeziku. Obrazovanje na ovom jeziku ne postoji ni u drugim mestima u Srbiji, jer su srpske vlasti sve do nedavno odbijale da priznaju Bošnjacima pravo na svoj jezik.
Verska prava nacionalnih manjina ugrožena su u Nišu i Dimitrovgradu. U Nišu su posle paljenja džamije 17.marta 2004. godine vernici Islamske verske zajednice onemogućeni da obavljaju svoje verske aktivnosti. U Dimitrovgradu Srpska pravoslavna crkva ne dozvoljava otvaranje objekata Bugarske pravoslavne crkve, tako da je bugarsko stanovništvo prinuđeno da versku službu obavlja u objektima SPC.
Nacionalne manjine nisu ravnopravno zastupljene u organima javne vlasti u Srbiji. Najveća neravnopravnost postoji u sudovima, tužilaštvima i policiji. U Bujanovcu ni jedan sudija, niti tužilac nije albanske nacionalnosti. U opštinskom sudu u Priboju od pet sudija samo jedan je Bošnjak, a Bošnjaka nema ni na jednom rukovodećem položaju u opštini.
Okvirna konvencija je temeljni dokument u oblasti zaštite prava nacionalnih manjina i predstavlja minimum standarda koji mora biti zadovoljen u svakoj državi članici Saveta Evrope. Bez primene ovih odredbi Srbija i Crna Gora ne mogu se smatrati demokratskim i pravnim državama.
Ceo izveštaj možete pročitati ovde.
